Tags
In een ver verleden nam ik afscheid als bestuurslid van een maatschappijkritische club. Ik had enige tijd met veel plezier daarin doorgebracht maar het werd tijd om verder te gaan. De mensen met wie ik omging waren zonder uitzondering aardig, prettig om mee om te gaan en zij droegen het leed van de wereld op hun schouders. Ik bleek daartoe duidelijk minder talent te hebben.
Afijn. Voor mijn afscheid kreeg ik een etentje in een Latijns-Amerikaans restaurant in Utrecht. We aten en dronken. Op enig moment kwam er een jongen bij met een gitaar en die ging voor ons spelen. En zingen. In het Spaans. Het was erg mooi en ontroerend. De jongen bleek Chileen te zijn.
Mijn tafelgenoten wilden weten waarover hij zong. “Over de liefde”, zie hij. Waarom niet over politiek? “Dat is heel saai. Liefde is eeuwig.” Ze wilden weten of hij gevlucht was uit Chili (het was in de jaren van Pinochet). “Nee helemaal niet. Ik wilde gewoon naar Europa.” Of hij last had van de politieke situatie. Nee, ook al niet. Chili was best weer een beetje stabiel en als je je koest hield en over liefde zong had je een goed leven.
De tafelgenoten bleven verbluft achter. Een jonge Chileen die geen enkele politieke neiging had terwijl die andere gitarist, Victor Jara, de vingers waren afgehakt, waarna hij werd vermoord. Zo’n over liefde zingende jongen, dat kón helemaal niet. Dat was geen beste jongen. Beetje verdacht. Hij paste niet in het goed-fout schema.
Ik moest hier aan denken toen ik de tweet weer voorbij zag komen van Judith Sargentini van enige jaren geleden. Zij stelde toen zeker te weten dat er met de bootvluchtelingen geen enkele IS-strijder meekwam. Toen wist ik weer hoe vreselijk naïef linkse mensen kunnen zijn. Dat zij zich oprecht niet kunnen voorstellen dat de slechteriken zich mengen met de goeden, dat je ze kunt herkennen want het zijn er niet veel en ze vallen op.
Links is zo naïef. Er is geen misbruik van sociale voorzieningen, en zijn geen slechte vluchtelingen, iedere vluchteling is een echte en niet een economische, het bedrijfsleven is slecht want egoïstisch, het kapitalisme is slecht, de mens is de enige oorzaak van het veranderende klimaat, een Chileen is altijd gevlucht en zingt over politiek. En als de mens niet zo goed is ligt dat aan allerlei andere zaken, vooral maatschappelijk.
Helaas.
De mens is niet goed en de mens is niet slecht. Althans niet op het moment van geboorte. Vanaf dat moment kan het alle kanten op. En ook vanaf dat moment kunnen de slechteriken zich bedienen van de goeden om hun doel te bereiken. Natuurlijk zat en zit er IS-tuig tussen vluchtelingen. Natuurlijk is een groot deel economisch en niet politiek op de vlucht. Natuurlijk zijn bedrijven ook gewoon nodig en zeer fatsoenlijk in ons leven. En natuurlijk is het niet alleen de mens die het klimaat veranderd. En het kapitalisme heeft meer gedaan voor de verheffing van de armen in de wereld dan welk socialistisch regime dan ook.
Dat wil niet zeggen dat links dood is of ongelijk heeft. Integendeel. Het optimisme dat spreekt uit het linkse gedachtegoed dat de wereld maakbaar is én dat het lot van de minst bedeelden het ijkpunt moet zijn voor fatsoenlijk beleid blijft mij aanspreken. Het erkennen dat er bij de minst bedeelden procentueel net zoveel slechteriken zit als bij de meest bedeelden moet je er wel in meenemen.
Juist erkennen dat er een groot gevaar schuilt in de komst van vluchtelingen maakt je geloofwaardig. En het feit dat je er alles aan doet om dat gevaar bij de poort terug te sturen. Per direct als het kan. Dat je in al je zorg voor minder bedeelden hard bent op de feiten en zacht op de mens maakt links tot een geloofwaardig links. Niet naïef maar menselijk, zachtmoedig voor hen die de zachtmoedigheid verdienen. Als links stopt met schematisch denken over de wereld en de mens is er kans op een opleving.
De wereld is verdeeld tussen links en rechts die diametraal tegenover elkaar staan. Dat leidt tot niets. Niet tot vooruitgang en niet tot verbetering. Het is een sneue toestand. Wie daarmee begonnen is, is niet interessant. Wél interessant is wie er als eerste mee stopt. Links heeft die mogelijkheid. Als eerste de verstandige zijn. Niet meehuilen met de bruine wolven in het bos maar soms heeft rechts een realistischer kijk op de alledaagse mens dan links. Harder, minder idealistisch. Neem daarvan iets over en kom vervolgens met rationele zachtere oplossingen die recht doen aan hen die het goed bedoelen, die goed willen en die het verdienen. En voor iedereen die niet goed wil moet de boodschap hard zijn. Niet pamperen, niet vergoelijken maar met gestrekt been erin.
Links is aan zet en moet minder naïef zijn. De mens is immers ook niet naïef.
Dick Koopman 