Zondagmiddag 12 juli 2015. Er wordt verwoed vergaderd over het lot van de Grieken. Vergaderd door niet-Grieken over Grieken. Hoe voelen de Grieken zich?
Vorige week heeft 61% van de Grieken tegen een akkoord met de EU gekeerd in een referendum. En nu, een week later is de wereld veranderd. Sterk veranderd. Tsipras heeft ingestemd met ongeveer alle eisen en heeft er hier en daar nog een schepje bovenop gedaan. Het werd duidelijk dat nog langer wachten Griekenland echt aan de rand van de afgrond zou brengen. Trots, vrij maar totaal berooid. En uiteindelijk niet meer trots en vrij? Hmm, geen enkel land is vrij als je vrijheid definieert als onafhankelijk.
Er zijn wat dingen misgegaan in de afgelopen maanden vanaf de overwinning van Syriza. De gedachte alles anders te gaan doen was oprecht prachtig. Tsipras straalde een optimisme uit dat hoort bij mensen die geloven in absolute maakbaarheid. Gewoon opnieuw beginnen. Opruimen. Een nieuwe situatie maken. Probleem is alleen dat het leven maakbaar is met gebruik van alles wat er al is en in omstandigheden die je aantreft. Je begint nooit zonder geschiedenis.
Zo is er in Griekenland de geschiedenis van grote groepen met belastingvrijstelling. Van economisch verkeer zonder belastingafdracht. Van een land zonder al te veel natuurlijke hulpbronnen. Van een land zonder industrie van betekenis. Het enige exportproduct van enige waarde is de import van toeristen. En dan heb je het wel gehad.
Zo is er ook de geschiedenis van de rest van Europe dat al €350 miljard in Griekenland heeft gestoken onder de belofte dat het allemaal wel terug zou komen.
Zo is er ook de geschiedenis van alle eerdere afspraken die niet zijn nagekomen.
Als je dan als regeringsleider denkt dat je, omdat je nieuw bent, alle eerdere afspraken eenzijdig op kunt zeggen en een lange neus kunt trekken naar alle Europeanen die echt geld hebben gegeven aan je, dan ontbreekt er iets aan je kritisch vermogen.
Varoufakis had gelijk. Speltheorie is een goed analysemiddel om onderhandelingen te analyseren. De chicken game situatie waarin Griekenland en de EU zich bevonden is waarheid geworden. Uiteindelijk heeft Griekenland als eerste op de rem getrapt en toegegeven. Dat had hij waarschijnlijk niet voorzien.
Hoe nu verder?
De power play vanuit de EU heeft gewerkt. Tsipras is genormaliseerd, gedisciplineerd en mag nu weer een beetje meepraten. De apenrots heeft gewerkt en duidelijk is wie de Alfa mannetjes zijn. Tsipras moet wel in Griekenland uitleggen hoe het vrije en trotse volk ergens tegen stemt wat een week later realiteit wordt. Hoe leg je dat uit zonder gezichtsverlies?
Het zijn geen vrolijke tijden voor Europa. Europa waar ik enthousiast inwoner van ben. Ook niet voor Griekenland. Dat mooie land met die fantastische mensen.
De EU moet nu onder ogen zien dat het geld nooit meer terugkomt. Dat het het best is grote delen van de schuld kwijt te schelden. Moet ook eisen dat de normale Griek z.s.m. geholpen wordt om weer op eigen benen te staan. De EU moet onder ogen zien dat er landen zijn waar altijd geld naartoe moet. Waarom dat moet?
Gewoon omdat je familie nooit in de steek laat.