Tag Archief: communicatie

Politici praten poep*

05 zondag feb 2017

Posted by in politiek

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , ,

Afgelopen maand waren er in één weekeinde diverse partijcongressen. Het format was overal hetzelfde. Een blanke man trad op en beloofde van alles, vooral op beleidsniveau. Wat gaat er allemaal veranderen in Nederland als mijn partij de grootste wordt, zo ongeveer. Waarom dat moet veranderen bleef veelal onderbelicht.

Van de een, Klaver, verwacht je wat jeugdig elan, en van de ander, Asscher, verwacht je wat meer sociale overpeinzingen. Het waarom, welke wereld willen we bereiken, bleef op de achtergrond. Sinds Kok de ideologische veren heeft afgeschud en een visie volgens Rutte een olifant in de kamer is, lijkt het wel alsof politici het grote verhaal niet meer durven vertellen. Of het gewoon niet meer weten.

Met dat weekeinde in mijn achterhoofd las ik het nieuwe boek van Marc van Oosterhout, De kunst van het kiezen’.

9200000071852632

De titel is een beetje misleidend. Immers, het gaat veel meer over de kunst om gekozen te kunnen worden. En dan ook nog eens op het niveau van Nederlandse politieke partijen. Maar ik snap dat een korte, allitererende titel beter is. Ik moet zeggen, het is een echte #leestip. Waarom?

Uitwisselbaar

Marc Oosterhout laat zien hoe je politieke partijen kunt vergelijken met (sterke) merken. Zijn stelling is dat waar sterke merken slagen klanten aan zich te binden, dat in de huidige tijd politieke partijen niet meer lukt.

Daar is een aantal redenen voor, en de belangrijkste is dat de gemiddelde kiezer van de gemiddelde partij geen clou meer heeft wáárom die partij er is (Sineks Why). Waar partijen dus vooral operationeel en strategisch communiceren, en daarin enorm op elkaar zijn gaan lijken, is de kiezer de weg kwijtgeraakt. Als iedereen uitwisselbaar is, dan wordt het steeds moeilijker gefundeerd te kiezen.

Het boek is geschreven vanuit een onverwacht en verhelderend perspectief. Oosterhout is een van de beste merkstrategen van Nederland en dat is te zien. Hij leidt de lezer door het landschap van merkenbouw. Wat komt er bij kijken om een merk neer te zetten, vorm te geven en te onderhouden. Door de voorbeelden gaat de theorie ook leven. Vooral ook door de combinatie van vier perspectieven.

Apple en Microsoft

Het eerste perspectief is dat van de why van een merk. Waarom ben je er, wat wil je bereiken en hoe vertel je dat. De cases zijn inmiddels bekend. Waarom Apple veel sexiër is dan Microsoft. Waarom Nike zo sterk is. Maar toch: het opnieuw benoemen heeft een functie.

Een tweede perspectief is dat van introvert versus extravert en individueel versus sociaal. Dit Censydiam-model geeft een mooi raamwerk met vier kwadranten, waarin de politieke partijen geplaatst kunnen worden.

Het derde gaat over associatienetwerken. Een merk is veel meer dan de directe attributies. Het gaat over associaties die het oproept en die je als brandmanager ook kunt onderhouden en versterken.

Het vierde perspectief is dat van het conflict. Als een merk een duidelijk conflict op heel basaal niveau benoemt en oplost, heeft het veel waarde. Ikea dat design voor iedereen betaalbaar maakte, wat het daarvoor niet was, is daarmee een conflictoplossend merk.

Crowded middenveld

De overstap naar het deel over de verschillende partijen loopt soepel. Je snapt als lezer waar Oosterhout naartoe wil en wat het kader is waarin partijen geplaatst worden. Per partij koppelt de auteur de analyse aan de historie van die partij. Voor lezers met een goed geheugen zijn er veel aha-momenten. Dat je denkt ‘oh ja, dat was toen en toen’, of ‘ach ja, het ethisch reveil van het CDA’. In de beschrijvingen van de partijen laat hij ook goed per partij zien waar de why er ooit was en waar het verloren is gegaan.

Aan het eind steekt Oosterhout de hand in eigen boezem. Hij concludeert dat zelfs wanneer al zijn adviezen worden opgevolgd, er nog steeds een groot probleem is. Er zijn in Nederland gewoon te veel partijen. Een crowded middenveld waar de bezem best eens doorheen zou mogen, analoog aan wat er met omroepen is gebeurd. Verplicht samenwerken tussen verschillende partijen zodat je er nog maar vier overhoudt, adviseert hij. Een leuke gedachtesprong, en tegelijkertijd de minst doordachte.

Habermas-laag

Er is één laag die ik heb gemist in het boek. Dat is wat ik maar even de Habermas-laag noem. Habermas heeft ooit geschreven over communicatief handelen. Kort samengevat stelt hij dat uitspraken begrijpelijk moeten zijn, de waarheid moeten weerspiegelen en normatief juist moeten zijn, en dat degeen die de uitspraken doet waarachtig moet zijn. Pas als aan die vier elementen wordt voldaan, is er open communicatie mogelijk.

Ik denk dat een van de oorzaken van de huidige problemen terug te voeren is op deze vier elementen. Ook als bijvoorbeeld de PvdA ‘solidariseren van Nederland’ als why zou adopteren, zoals Oosterhout terecht voorstelt, is het electorale probleem niet opgelost. Kijken we naar de vier elementen van Habermas: wát de PvdA zegt is begrijpelijk, dat het nog eens waar kan zijn is ook mogelijk (dat er zonder ingrijpen geen nieuw begin gemaakt kan worden met eerlijk delen), dat het normatief juist is zullen weinigen tegenspreken (het is juist dat armen en achtergestelden worden geholpen), het grote probleem zit in de waarachtigheid. Die is weg. En niet alleen bij de PvdA.

Meel in de mond

Politici zijn zo goed geworden in praten met meel in de mond, in het rechtpraten van wat krom is dat zij gewoonweg niet meer worden geloofd. En geloofwaardigheid is in onze fact free tijd heel belangrijk. Veel kiezers geloven politici niet meer. Iedereen herkent de avond van de verkiezingen waarop grote verliezers uitleggen dat er eigenlijk winst is behaald. Iedereen wacht op Rutte die toch een opening met de PVV ziet op de dag ná de verkiezingen. En niemand kijkt daar meer van op.

De teleurstelling in de politiek is daarin gelegen. Het een zeggen en het ander doen. Dat gaat zo ver dat zelfs het gebruik van jargon wordt gewantrouwd. Dat de nuance wordt gewantrouwd. Het wantrouwen jegens de elite is daarop gebaseerd. De elite zorgt slechts voor zichzelf en elkaar, houdt alle opties open en is onbetrouwbaar. Dat beeld. Politiek is op zich een onbetrouwbare categorie geworden.

Als het associatienetwerk van politiek als categorie dit soort negatieve elementen bevat, moet ook dat worden aangepakt. In de breedte en niet zozeer per partij. Dat heeft met de why te maken maar zeker ook met how en what.

Misschien kan Marc ook daar een boek over schrijven. En als dat dan net zo goed geschreven is als dit, dan moeten we ook dat boek gewoon aanschaffen.

*  Als artikel verschenen in Communicatie. Nr 01/02 Februari 2017

Twitter sucks

22 maandag aug 2016

Posted by in twitter

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , , ,

Het zal iedereen wel eens overkomen zijn op social. Je reageert op een tweet en vervolgens kom je in een discussie terecht waar je niet in wil zitten. Jouw naam wordt in iedere nieuwe reactie meegenomen en je weet niet wat je overkomt. Reacties die zo rabiaat dom of slecht zijn dat je je verbaast over de slechtheid van de mens. Je schrikt.

Het overkwam mij dus ook. Ik reageerde op een tweet, kort en zeer sec. Er kwamen meer reacties en ik zat er steeds bij. Het ging al snel over niet-Nederlanders. Zeer ruim gedefinieerd in ieder geval. Eigenlijk ging het al snel over iedereen die niet blank is en geen tweehonderd voorouders heeft die hier zijn geboren. En steeds met mij ingekopieerd. Ik werd er stil van. En boos.

Je moet het vergelijken met een feest waar je een gesprek met iemand hebt. Je reageert op die ander en vervolgens komt een voor jou onbekende erbij staan schreeuwen dat al die …. moeten oprotten naar hun eigen land. Zoiets. Op zo’n feestje zou ik zeggen dat die persoon weg moest gaan wegens ongepast gedrag. Op Twitter weet ik dat zo’n  reactie tot een explosie van reacties leidt. Het is me al eens gebeurd. Nare tweets met een niet al te originele verwijzing naar mijn voornaam.

Twitter is voor mij een manier om snel een haakje te hebben met wat er in de wereld gebeurt. Helicopters boven mijn huis? Binnen vijf minuten weet ik wat er is. De stand op de Olympische Spelen? Hoppa. Ook volg ik mensen vanwege hun mening. Niet alleen mensen met wie ik het eens ben. Daarnaast volg ik ook accounts over onderwerpen die me na aan het hart liggen. Ik heb interessante gesprekken met medetweeps. Twitter is een thermometer van de onderbuik, van de spontaan opborrelende reactie, van de lol en de haat, van het sarcasme en de empathie. Daarom zit ik op Twitter en tweet ik. Ik doe mee, meestal met plezier. Ik kan voorspellen wie op welk nieuws hoe gaat reageren. Dat zullen sommigen bij mij ook kunnen. We zijn voorspelbaar en dat toont zich. En soms zijn we ongelooflijk verrassend.

Maar twitter is niet alleen dat, het sucks ook.

Het is namelijk ook de plek waar ongeïnformeerdheid, de domheid, de haat, het ressentiment, de onnozelheid, ongefilterd en plompverloren worden gepost. Het is de plek waar je vaak tevergeefs zoekt naar beschaving en terughoudendheid. Vooral terughoudendheid is een onbekend fenomeen. Het is de plek waar kleine dingen groot worden gemaakt. Waar oud nieuws opnieuw wordt gebracht. Twitter is uit de aard van de zaak snel en ongepolijst en vooral makkelijk toegankelijk.

Een brief geplaatst krijgen in een krant is moeilijk. Je moet hem schrijven, het moet een beetje Nederlands zijn, het moet relevant en opmerkelijk zijn en zo’n brief moet ook nog eens langs een redacteur. Dat hoeft allemaal niet op Twitter. Je hebt een mening en post die. Positief of niet, doet er niets toe.

De verleiding is dat je Twitter gaat zien als dè sociale werkelijkheid. Ook mijn valkuil is dat ik Twitter ga zien als spiegel van de samenleving. Dat is niet zo. Die samenleving is namelijk veel genuanceerder, veel minder schreeuwerig en veel gecompliceerder dan alle posts bij elkaar.

Soms denk ik erover te stoppen met Twitter. Ik doe dat toch niet. Ik wil niks missen. Daarmee accepteer ik ook alle minder leuke aspecten. Het zij zo. Mijn beste vriend zei: ‘sinds ik niet meer op Twitter zit, is de wereld weer overzichtelijk en zie ik de grote lijnen beter.’ Ik wil het een met het ander combineren. Blijven én niet het nieuws maar de trends volgen. Snappen hoe alles in elkaar past. Hoe standpunten passen bij belangen. Twitter als een soort tekstlijn die meeloopt met de werkelijkheid, als toevoeging.

En het deel dat sucks is ook het echte leven. Tsja.

 

 

 

Balen van feiten

20 woensdag jan 2016

Posted by in politiek

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , , ,

Toch mooi wat er nu gebeurt in het hele vluchtelingendebat. Dorp na dorp komt in opstand, mensen zien gegeneraliseerde spoken, vijandbeelden komen op, varkens worden in bomen gehesen en wat doet dit kabinet?

Een prognose dat er 90.000 vluchtelingen Nederland zullen instromen dit jaar is niet wenselijk en dus gaat het kabinet werken met een eigen prognose van 58.000. Let wel: men zegt niet ‘prognose is prognose maar wij willen maximaal dit aantal’. Men zegt ‘we hanteren onze eigen prognose’.

Dat betekent dat iedere instelling en iedere ambtenaar beter kan stoppen met denken en analyseren. Beter kan men vooraf vragen: joh hoe had je gehad willen hebben, dan zoeken wij er wel een onderbouwing bij.

Dit kabinet kiest ervoor om mee te gaan in de waan van deze tijd, dat feiten er zijn om volkomen te negeren. Als je dat doet moet je niet opkijken dat je een bevolking krijgt die hetzelfde doet. Een dorp dat zegt ‘volgens Dijkhof komen er 1.200 asielzoekers maar wij gaan uit van 3’. Een burgemeester die zegt ‘het COA geeft aan opvang te moeten hebben voor 500 mensen, maar wij gaan uit van een andere stad waar dat plaatsvindt’.

Door dit te doen en vooral ook zo te communiceren geef je aan lak te hebben aan alles en te doen wat je zelf goeddunkt. Hegel zei al: als de feiten niet overeenkomen met de theorie, des te erger voor de feiten. Hij heeft goede leerlingen in dit kabinet.

Op deze manier maakt dit kabinet van iedere mening een nieuw feit waardoor iedere mening van willekeurig iedere burger even veel waarde krijgt. ‘Vannacht gaat het 10 graden vriezen maar ik ga uit van 17 graden plus’. Ook waar. De wereld is wat je ervan maakt.

En nu nooit meer zeuren als de opiniepeilingen voorspellen dat er vrijwel niets meer overblijft van VVD en PVDA. Dat heb je geheel aan jezelf te danken.

Dit kabinet baalt van feiten.

2015 en de gekte in 2016

29 dinsdag dec 2015

Posted by in Durf te denken

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, ,

Het is bijna 2016 en ik hoop dat we in het nieuwe jaar afscheid nemen van de gekte van 2015. Hoop, geen geloof. Een stap in een kalender betekent niet per se een stap in houding.

Welke gekte heb ik het over? Om samen te vatten: dat gevoelens belangrijker zijn dan feiten. Dat de individuele anekdote meer zeggingskracht heeft dan de analyse.

Nu kun je zeggen dat voor ieder individu de eigen gevoelens heel waar zijn en dat er niets op tegen is om die dan ook leidend te laten zijn. Kun je zeggen. Zoals ook iemand zei dat gevoelens altijd waar zijn. Dat het beeld voorafgaat aan de werkelijkheid. Allemaal waar.

Maar waarom zouden we daar geestelijk lui van worden en vooral zo onkritisch ten opzichte van je eigen overtuigingen. Men heeft ook heel lang gedacht dat de aarde plat was. In India worden nog steeds vrouwen verbrand omdat zij heks zijn. Allemaal overtuigingen.

Twee voorbeelden van gekte. Een klein en een groot voorbeeld.

Klein. Dit jaar was er weer een discussie over E-nummers. Ik ga de discussie niet herhalen omdat hij doorgedrongen is tot iedereen. Er bestaat de overtuiging dat E-nummers slecht zijn en zeer schadelijk voor de mens. Dat die E-nummers nu juist bestaan om aan te geven dat zijn juist niet schadelijk zijn voor de mens, dat er dus meer een keurmerk mee wordt beoogd dan een waarschuwing nemen heel veel mensen niet meer aan. Het verwijzen naar betrouwbare sites zoals van de Wageningen Universiteit leidt tot opmerkingen dat de lobby overal achter zit. Complotdenken en cognitieve dissonantie reductie. Feiten zijn onzin omdat zij niet overeenkomen met mijn overtuigingen. Dat.

Groot. De vluchtelingencrisis. Dat er een crisis is kan niemand zijn ontgaan. Er zijn miljoenen mensen op de vlucht en die komen het liefst naar noordwest Europa. Waarom? Omdat het hier goed toeven is. Er vluchten nooit Nederlanders naar het midden-oosten dus zullen we hier wel iets beter doen dan daar. Als gevraagd wordt naar aantallen vluchtelingen dan worden die altijd overschat. Er zijn voldoende feiten bekend maar die lijken niet zo belangrijk. Wat blijft is de emotie. Emotie aan beide zijden van het spectrum overigens.

Aan de ene kant de mensen die van mening zijn dat de wereld van iedereen is en dat je dus iedereen moet toelaten. Loffelijk maar als je kijkt naar de verdeling van vluchtelingen zie je ook dat er mensen tussenzitten die niet op de vlucht zijn voor oorlog of voor hun leven moeten vrezen. Die gewoon op zoek zijn naar een beter bestaan. Geef ze eens ongelijk, maar de vraag is of je die ook gewoon moet toelaten.

Zo zullen tussen de echte vluchtelingen ook niet allemaal mensenrechtenactivisten zitten. Er zullen ook mensen tussen zitten die het niet zo hebben met onze waarden en onze manier van leven. Laat je die gewoon toe of eis je assimilatie? En hoe dan?

Aan de andere kant zijn de mensen die tegen zijn. Uit angst voor een tsunami van slechteriken. Uit angst voor het onbekende. Niet alleen burgers redeneren zo. Zelf gemeentebesturen bevestigen dit beeld door bijvoorbeeld schoolkinderen te bewaken als zij langs een opvang fietsen. De emotie van de tegenstanders gaat van verontwaardiging tot en met lijfelijk verzet en het plegen van aanslagen. Vragen naar feiten, hoe onveilig het eigenlijk is, hoe het is als er een AZC in een buurt komt, hoeveel overlast er is, het gebeurt niet. Ook niet naar feiten over aantallen en bijvoorbeeld aantallen vluchtelingen die in de regio worden opgevangen. Men denkt dat het hier volloopt en dus zijn feiten verdacht omdat ze niet kloppen.

Twee voorbeelden, een klein en een groot. Zeer verschillend qua impact en reikwijdte maar ze komen voort uit hetzelfde fenomeen. Dat de eigen ervaring en overtuiging juist zijn. Dat feiten niet kunnen kloppen omdat zij niet stroken met die eigen overtuiging. Dat feiten gefabriceerd zijn door mensen met belangen.

Deze gekte zal niet stoppen ook al hoop ik dat nog zo. Ook in 2016 zal iedereen zijn eigen waarneming weer voor waar nemen. Feiten zijn van steeds minder belang en dat zal zo blijven. Dat betekent iets voor bijvoorbeeld de politiek en gemeentebesturen in het vluchtelingendebat. Kom niet met feiten maar met voorbeelden, anekdotiek, luister, wees emotioneel, deel emoties. Maar capituleer nooit voor de gekte.

Uiteindelijk krijgen feiten gelijk.

Geldermalsen

17 donderdag dec 2015

Posted by in Communicatie

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, ,

Ik rij iedere dag over de A2 langs de afslag Geldermalsen. Afgelopen week nog vroeg ik me af waar ik dat van moet kennen. Ik heb er ooit op het station gestaan vanwege een treinstoring. Verder had ik er geen enkele associatie bij.

Dat is veranderd.

In alle media heb ik gevolgd, als ieder ander, wat er gebeurd is tijdens een avond over de vestiging van een AZC in Geldermalsen. En natuurlijk heb ik alle argumenten gelezen van voor- en tegenstanders. Dat 1.500 teveel is voor een dorp met 11.500 inwoners. Dat men niet tegen vluchtelingen is maar wel tegen zoveel. Het zal. Ik geloof iedereen op zijn blauwe of bruine ogen. Echt, het zal.

Mijn opwinding zit ergens anders.

De mensen die zoveel stennis maken, een openbare meeting verstoren, zoveel vernielingen aanrichten hebben ten diepste niets met welke democratie dan ook. Zij zijn overtuigd van het eigen gelijk en willen dat met geweld doordrijven. Die houding is anti-democratisch, anti-westers en anti-burgers. Zij zijn anti. Mensen die zich zo gedragen zijn ten diepste reactionair en verlangen naar een sterke man die zijn wil oplegt aan anderen. Die sterke man moet dan wel doen wat zij willen want anders is het een onbetrouwbare vent. En die sterke man moet zijn wil aan anderen opleggen en zeker niet aan hen. Het zijn mensen die als dreinende driejarigen hun gelijk willen halen.

Wat moet je nou eigenlijk met dit soort mensen die -Gode zij dank- in de minderheid zijn?

In ieder geval niet voeden met leuzen en hashtags als #kominverzet. Wie dat doet is te kwader trouw. Wel het gedrag afstraffen omdat het niet acceptabel is dat een democratische bijeenkomst zo wordt verstoord. Politici moeten hier heel duidelijk over zijn.

En bij dat afstraffen toch ook gewoon het gesprek aangaan. Waar komt die woede vandaan? Waarom wil met horde zijn en niet een weldenkend mens? Wat denkt men te bereiken?

Ik zal niet beweren dat dat leidt tot enorm diepe inzichten. Het zal er wel toe leiden dat je laat zien dat je niet tot dezelfde horde behoort. Dat de enige manier om ergens uit te komen het gesprek is. Het is niet anders. Dat je niet altijd je zin kunt krijgen. En dat als politici luisteren dat niet betekent dat ze gaan doen wat jij wilt. Dat dat echt iets anders is.

De afslag Geldermalsen zal voor mij nooit meer dezelfde zijn. Ik heb er beelden en emoties en opvattingen bij gekregen. En ook daar zal men uiteindelijk met elkaar in gesprek moeten. Dat moet nou eenmaal in Nederland.

Maar hoe krijg je iedereen zo ver dat een gesprek mogelijk is?

Polderen is prima!

30 maandag nov 2015

Posted by in Management

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , ,

Polderen is prima? Hoe kom ik erbij? Ben ik gek geworden of zo. Iedereen is tegen polderen tegenwoordig, want slap en tot niets leidend.

Is polderen prima?

Waarom deze vraag? Vanmorgen had ik een meeting over de richting van ons bedrijf. Wat willen we precies uitstralen. Op wie richten we ons precies en welke middelen willen we inzetten. Onder andere. Eens in de zoveel tijd hebben we een soort check up om te zien of we op de goede weg zitten. En ook om eventueel te besluiten dat we dingen anders moeten doen. We zijn altijd online en dat betekent dat de buitenwereld soms sneller gaat dat je met je team aankunt. Of aan moet. Want de wereld kan veranderen maar dat betekent niet dat je daarin meemoet.

We hadden nu wat knopen door te hakken, en dan is de vraag hoe je dat doet.

Benedictus heeft rond 530 een regel geschreven voor het leiden en leven van en in een kloostergemeenschap. Daarin geeft hij op een verrassend eigentijdse manier een overzicht van alles dat speelt in een gemeenschap van mensen. Over de tijd van bidden tot aan wanneer, waarom en hoe te straffen. Het is het allereerste managementboek. Ik heb het meermalen gelezen. Ook bij het komen tot een oordeel als leidinggevende (abt) geeft hij inzichten.

Er zij twee soorten besluiten, grote en kleine. Bij een groot besluit is er sprake van iets belangrijks, iets dat allen treft. Een klein besluit betreft iets met minder reikwijdte, met een kleine impact.

Benedictus is heel duidelijk over het nemen van een groot besluit. Je roept iedereen bij elkaar en je bent duidelijk over het probleem. Wat is het probleem, waarom is het een probleem en waarom ben je bij elkaar. Iedereen geeft in gepaste eerbied zijn mening en iedereen komt aan bod om raad te geven. Niemand mag zijn standpunt hard en onbuigzaam verdedigen. In zo’n beraad is het van belang als leidinggevende je oor te lenen aan de jongste van het gezelschap. Zoals Benedictus zegt: de Heer openbaart vaak aan de jongere wat de beste oplossing is. Luister dus naar iedereen, vooral naar de jongste (van hart) en neem een besluit. Het is ook voor Benedictus duidelijk dat de Abt het besluit neemt en dat iedereen gehoorzaamt.

Wat kan ik hiermee? Wat kun je als manager, als leidinggevende hiermee? Mijn bedrijf heeft medewerkers met een gemiddelde leeftijd van 26 jaar. Ze zijn allen jong terwijl sommigen jonger zijn dan anderen. Een groot issue bereid ik voor, zodat ik helder ben waar het precies om gaat en welke vraag moet worden beantwoord. In een ‘company stand up’ leg ik voor wat precies de issue is, waarom het ons allen raakt en dat we met een oplossing moeten komen. Helder is ook dat ik het uiteindelijke besluit neem. Ik luister altijd naar de jongste van het gezelschap. Die komt inderdaad meestal met het verrassendste inzicht. Nog niet behept met verleden en begrip voor hoe het zo is gekomen. Fris. Ik hoor alles aan en neem een besluit. Soms direct,  soms later. Het besluit laat ik weten aan iedereen. We komen het na.

Een klein issue bespreek je volgens Benedictus met een oudere. Gewoon om te kijken of je op de goede weg zit. En je besluit.

Door te doen zoals iemand bijna 1500 jaar geleden beschreef creëer je draagvlak en krijg je ideeën die je daarvoor niet had. Jongeren hebben verrassende inzichten, nieuwe ideeën. Vol energie, weinig richting. Ouderen hebben (te)veel richting en minder energie. Samen perfect aanvullend. Veel praten levert duidelijkheid, rust en draagvlak op. Polderen is prima. Een goed besluit kan niet zonder.

Polderen is goed, want zoals geschreven staat ‘doe alles met raad, dan hoeft het u later niet te berouwen’.

 

Lekker schelden

26 donderdag nov 2015

Posted by in Fatsoen

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , , ,

Ik las op Twitter over een vrouw die een opmerking geplaatst had over echte Zwarte Pieten bij de HEMA. Zij wilde HEMA eraan herinneren dat dat afweek van wat zijzelf gezegd hadden. Er zouden namelijk alleen ‘roetveegpieten’ voorkomen in de winkels.

Nou ja, zij dacht, kom, laat ik hen daar eens aan herinneren.

Wat er toen gebeurde kan iedereen raden. Een lawine van scheldkanonnades en verwensingen was haar deel. Het gesundes Volksempfinden ging weer eens helemaal los. Hoppa. Allereerst vraag ik me dan altijd af waardoor die mensen daar tijd voor hebben, maar a la, laat ik niet flauw doen.

Waarom wordt er zoveel gescholden?

Laat ik eerst beginnen met iets dat achter het schelden ligt: emoties. Er zijn grosso modo twee manieren waarop je naar emoties kunt kijken.

De eerste is: emoties worden opgeroepen door een situatie. Zij zijn het gevolg van een situatie en je bent min of meer overgeleverd aan hoe je reageert. Die reactie komt voort uit dingen die in je jeugd hebben gespeeld of in je latere leven van betekenis waren. Je kat is net dood, je kijkt tv waar een kat doodgaat en je wordt overmand door verdriet.

De tweede manier is: emoties stellen je in staat een gegeven situatie te beïnvloeden, naar je hand te zetten. Je bent nergens aan overgeleverd maar je bent zelf regisseur en acteur in een stuk dat er al wel is. Je loopt de bakker binnen waar het heel erg druk is. Iemand komt binnen en dringt voor en je wordt enorm boos. Met die boosheid druk je je afkeer uit en je wilt dat de ander direct stopt met voordringen. Je zet de situatie naar je eigen hand.

Mijn idee is dat met al dat gescheld op Twitter, Facebook en internet überhaupt de schelders vooral de situatie naar hun hand willen zetten. Dat zij hun emotie, woede, en de uiting daarvan, schelden, alleen gebruiken om te zorgen dat zij hun zin krijgen. Niets ervan is een opgeroepen emotie waarbij mensen willoos zijn overgeleverd aan hun eigen slechte humeur.

Dat betekent dat iedere schreeuwer, verwenser, eigooier, kwaaie kop de boel aan het regisseren is. Niets anders dan dat. Hij is niet zielig, hij probeert “in charge” te komen. Het zijn hypermoderne mensen die weten dat argumenteren totaal passé is. Dat een goed gesprek niet meer nodig is omdat dat tot niets leidt. En ook hypermodern is de opvatting dat niet feiten maar emoties leiden tot inzicht en verandering.

Wat betekent dit? Dat je er rekening mee moet houden dat als je iets beweert er een tegenreactie komt die niet uit redelijke argumenten bestaat. De tegenreactie bestaat uit krachttermen en verwensingen. Boegeroep bij inspraakavonden. Dreigen van mensen met een andere mening.

Het betekent ook dat je nooit moet argumenteren met deze groep mensen. Zij zijn immers hypermodern en doorzien dat argumenten een teken van zwakte betekenen. Je moet hun emoties ernstig nemen. Niet omdat de mensen zielig zijn, maar omdat zij emoties als actief wapen tegen jou gebruiken. Je moet ook niet terugdeinzen. Wat je wel moet? Vriendelijk lachen, ze ook een goede dag wensen en een opperbest humeur tonen. De dag kan immers niet beter. Weet dat jij ook met je emoties de boel kunt besturen.

Lekker schelden kan niet tegen een goed opgeruimd humeur.

 

Je eigen Commissie Stiekem

12 donderdag nov 2015

Posted by in Commissie Stiekem

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, ,

Er is gelekt uit de commissie Stiekem. Nu is lekken hét middel bij uitstek in Den Haag om iets voor elkaar te krijgen. Al jaren, al decennia wordt gelekt uit allerlei commissies, uit stukken die vertrouwelijk waren en zelfs uit de gesprekken ooit met Beatrix.

Lekken heeft een functie. Je moet je voorstellen dat je met al je plannen, ambities, problemen deelneemt aan een commissie als kamerlid. Je zit daar, er wordt van alles besproken en je voelt dat het niet de goede kant op gaat. Jij gaat niet je zin krijgen. Dan ga je gewoon lekken. Je zegt wat tegen een journalist die jou goedgezind is. Je laat een kopie achter op een printer. Je belt anoniem een krant. Je lekt.

Lekken is de werkelijkheid opnieuw vormgeven. Door te lekker voeg je nieuwe informatie toe aan een bestaande werkelijkheid waardoor die verandert. In jouw richting. Je redt er je positie mee, je plan, noem maar op. Lekken is dus functioneel.

Lekken schept ook een sfeer van onveiligheid en onbetrouwbaarheid. Als je niet weet of wat je zegt ook binnenskamers blijft dan ga je minder zeggen. Sterker nog: iedere communicatie wordt opeens strategisch. Ieder woord wordt op een goudschaaltje gewogen en, zoals we gewend zijn van politici, je gaat praten met meel in de mond. Vooral niet heel duidelijk.

Dat de commissie Stiekem. Al jaren een issue omdat daar dingen besproken worden die niet naar buiten mogen komen. Ik heb jaren geleden aan ingezonden stuk gelezen van een politicus die dat schande vond. Alles moest transparant zijn en dus ook het overleg in die commissie. Echt? Dus als er gesproken wordt over de veiligheid van Nederland dan moet dat in alle openbaarheid? Erg onnozel en populistisch. Ik vind het geruststellend dat ik niet alles weet en zeker niet uit die commissie.

Ieder van ons heeft een eigen commissie Stiekem. In het hoofd of in het gezin of in de vriendenclub. De plek waarin je alles kunt zeggen, waar je niets hoeft mooier te maken dan het is. Ook de plek waarvan je moet weten dat er nooit wordt gelekt. Door niemand. Als je lekt uit de commissie Stiekem met je beste vriend dan ben je zijn beste vriend niet meer.

Iemand heeft nu ter eigen gewin gelekt. Dat is heel slecht omdat iedere verhouding daarmee wordt gecorrumpeerd. Het is slecht omdat je nu nooit meer zeker bent van de dichte deur. Het is slecht omdat het natuurlijk uit geheel eigen belang is gebeurd. Het is slecht omdat daarmee de legitimiteit van de politiek, die toch al heel laag is, nog veel lager wordt. Hét ultieme bewijs dat politici niet op hun woord te geloven zijn. Een slechte beurt.

Ik hoop dan ook dat Miltenburg, niet echt het voorbeeld van een doortastend onverschrokken Kamervoorzitter, doorgaat tot de ultieme consequentie. Uitzoeken wie het was en vervolgen. Niet stoppen. Dit is het moment te laten zien dat het menens is met afspraken en dat afspraken worden gehandhaafd. Ook als dat een uit eigen gelederen betreft. Minimaal één fractievoorzitter zweet peentjes als het goed is.

Stiekem lekken bestaat niet. Hup, erop en erover.

De PvdA kan niet meer dromen

07 maandag sep 2015

Posted by in politiek

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , ,

Ooit, lang geleden, liep mijn opa mee tijdens 1-mei-optochten. Trots lid van de SDAP was hij, betrokken bij het oprichten van de bond voor houtbewerkers. “Mijn bloed is rood en mijn hart zit links” zei hij altijd. Dat is lang geleden. Hij is al meer dan veertig jaar dood. Altijd gelovend in een betere wereld waarin de arbeider een prominentere plek zou krijgen.

Deze week las ik een interview met de voorzitter van de PvdA, de opvolger van de SDAP, Hans Spekman. Dat interview was een voorbeeld van hoe het allemaal niet moet. Als het al ging over de inhoud dan waren de antwoorden warrig, veel te algemeen en vooral niet inhoudelijk. Het standpunt van de PvdA bestaat uit het profileren tegen de VVD in. Coalitiepartners overigens.

Intussen is het niet eens meer interessant hoeveel zetels de PvdA volgens de peilingen nog heeft. Of het er nu dertien of negen zijn, het gaat om het snel afkalven van ooit een grote machtige partij. Wat gaat er mis? Wat gaat er ook weer mis in dat interview?

Allereerst het gebrek aan een verhaal. Waarom is er een PvdA, waar komt die partij vandaan en waarom is er toekomst? De wortels, zie mijn opa, zijn achterhaald. Er is geen arbeidersklasse meer. Er is wel een maatschappelijke klasse die de aansluiting heeft gemist bij alle ontwikkelingen. Mensen die al te lang niet meer meedoen in de wereld van betaald werk. Die onvoldoende geschoold zijn.

Er is echter ook een middenklasse, die groot is, die zich niet meer herkent in het zieligheidsdenken voor de minderbedeelden. De dubbeltjes zijn kwartjes geworden en hebben andere wensen en behoeften gekregen. Zoals voorspelbaarheid van bijvoorbeeld inkomen, voorspelbaarheid in belastingvoordeel voor hun hybride lease-auto, een zicht op en verhaal over een betere, duurzamer toekomst. Veiligheid in de buurt waar men woont. Geen afbraak van de zorg voor hun ouders of grootouders die ooit wel dubbeltjes waren. Goed onderwijs voor hun kinderen zodat ook zij het beter hebben.

Die grote middenklasse, burgers waar de sociaal democratie het nooit zo mee heeft op gehad, wil best verleid worden door een goed verhaal. In ieder geval door een verhaal dat niet alleen gaat over begrotingen of over procenten. Ik zie nu al Samsom voor me die vertelt hoe de koopkrachtplaatjes eruit gaan zien en hoe de zorg voor ouderen en bijstandsgerechtigden voor de poorten van de VVD-hel zijn weggehaald. Mensen geloven niet in koopkrachtplaatjes. The map is not the territory. Mensen geloven ook niet meer in machtsstrijd tussen partijen. Mensen willen verleid worden door een verhaal dat het hart raakt.

Dát ontbreekt bij de PvdA. Teveel gaat het over hoe regelingen werken, hoe het uitpakt voor groepen en wat er gewonnen is op andere partijen. Te vaak wordt ook gedacht dat beter moet worden uitgelegd aan het volk wat er gebeurt. Dat het daaraan ligt. Maar dat is het niet.

De voorzitter van de PvdA moet in enkele zinnen kunnen uitleggen wat zijn droom is. Op een manier die iedereen begrijpt maar vooral op een manier die mensen raakt. Durf weer verder te denken dan de kabinetsperiode, schets een beeld van over tien jaar. Aboutaleb doet dat. Je hoeft het niet met hem eens te zijn, maar hij heeft een toekomstperspectief dat krachtig is, helder, onderbouwd, een wenkend perspectief.

Kom weer met een wenkend perspectief. Als de PvdA het niet doet, dan doet een ander het wel. Durf te dromen en doe het hardop. In normale taal.

Richt je op de kwartjes.

Het einde van de Gutmensch

24 maandag aug 2015

Posted by in Gutmensch

≈ 1 reactie

Tags

, , ,

Ik ben veel te vinden bij de moderne dorpspomp. De plek waar men samenkomt om meningen te verkondigen. Niet zozeer om meningen uit te wisselen, maar vooral om luidkeels de eigen mening te geven en dan te zien wat er gebeurt.

Bij de dorpspomp ken je sommigen al en sommigen wat minder. Gelijkgestemden zijn er (beetje saai), toehoorders (ook saai) en de recalcitranten en querulanten (nooit saai, wel voorspelbaar). Herrie maken vanwege de herrie. Maar ook meningen verkondigend die haaks staan op mijn mening. En dan gaan we los. Avonden lang.

Twitter dus.

Een van de onderwerpen waarop we los gaan met zijn allen is het vluchtelingenprobleem. Of frame ik het nu al teveel en moet ik zeggen het vraagstuk van de vluchtelingenstroom en hoe daar mee om te gaan? In ieder geval heeft iedereen een mening.

Grosso modo zijn er twee basismeningen. Een is dat iedere vluchteling geholpen moet worden, toegelaten moet worden tot het westen. Gewoon omdat het een vluchteling is. De andere is dat de grenzen gesloten moeten worden en dat niemand moet worden toegelaten tenzij aangetoond is dat het een echte oorlogsvluchteling betreft.

Ik zal het niet hebben over de praktische haalbaarheid van beide meningen want daar valt nog wel wat op af te dingen. Ik wil het over iets anders hebben.

Was het in de jaren 70 van de vorige eeuw modieus om links te zijn, het is nu modieus om rechts te zijn, liefs rabiaat. Het kan niet hard genoeg. Die rechtse kerk (ja ja als er een linkse kerk is dan moet er ook een rechtse zijn) heeft iets bedacht om links in een woord te framen en weg te zetten: Gutmensch. Of goedmens.

Wat wordt daar nu eigenlijk mee bedoeld? Gutmenschen zijn naïeve linkse mensen die geloven dat de mens van nature goed is. Daarnaast geloven zij dat iedereen die het minder heeft dan wij zielig is en moet worden geholpen. Zij geloven ook dat we iedereen moeten toelaten tot Nederland omdat wij een soort schuld hebben aan wat er allemaal gebeurt in de wereld.

Tenminste, dit is wat ik denk te begrijpen uit alle tweets die ik lees. Het is geen positieve aanduiding, terwijl dat wel zo klinkt. De goede mens. Wie zou dat nou niet willen zijn?

Twee dingen daarover.

Allereerst raad ik iedereen aan Victor Klemperer te lezen over taalgebruik in het Derde Rijk. Hoe daar woorden uiteindelijk stigmatiseerden, segregeerden en door iedereen normaal gevonden werden. Zijn LTI fileert dat taalgebruik. Woorden die doodnormaal lijken maar een harde werkelijkheid versluieren. Het gaat me niet om de vergelijking met WO2, het gaat me om het scherpen van de geest dat woorden nooit zomaar woorden zijn. Woorden zijn daden. Dat ze een wereldbeeld verwoorden. Dat we moeite moeten doen om het wereldbeeld van de spreker moeten begrijpen.

Dat brengt me bij mijn tweede punt. De gebruikers van het woord Gutmensch weigeren iedere dialoog. Door degeen waar zij het niet mee eens zijn weg te zetten als domme naïeve gansjes komen zij weg met een totaal gebrek aan argumenten. Sterker nog, de boodschap is: omdat de ander dom is heb ik gelijk! Niet echt een krachtig argument. Het werkt wel want menigeen heeft het woord schamperend, triomferend overgenomen.

Het einde van de Gutmensch is heel simpel. Stop met gemakzuchtig framen van tegenstanders en probeer eens uit te vinden wat me met de vluchtelingen aanmoeten. Want er moet wel iets gebeuren. Om het voor hen en voor ons hanteerbaar en duidelijk te maken. Dat dan ook de Gutmensch het gesprek aangaat. Dat de wereld misschien wat minder duidelijk is, wat grijzer dan goed of fout. Dat niet alle mensen een goede intentie hebben.

Ik vrees echter dat de Wutmensch en de Gutmensch dit niet gaan doen.