Tags
alternative facts, feiten, geweld, islam, moslims, onderzoek, Ruud Koopmans, Wierd Duk
De socioloog Ruud Koopmans laat in het Algemeen Dagblad weten geen woord terug te nemen van een eerder interview. De kop boven dit artikel: “Ik waarschuw niet voor niets”. Dat eerdere interview dateert van begin januari van dit jaar. Daarin presenteerde hij een aantal resultaten van zijn onderzoeken naar de Islam en naar overtuigingen van moslims. Een van de conclusies was dat wereldwijd zo’n 50 miljoen moslims gebruik van geweld goedkeuren.
Twitter ontplofte. Zoals eerder Duitse studenten ontploft waren op de universiteit waar hij aan is verbonden. Kranten noemden het ‘diskriminierende Forschung’, discriminerend onderzoek. Op de Nederlandse radio werd gesproken over zijn onderzoek. Wat mij daarin opviel, althans in dat wat ik heb gehoord en gelezen, is dat er niet serieus werd ingegaan op zijn bevindingen. Het was óf van dik hout zaagt men planken, ‘dit onderzoek deugt niet en kijk eens wie hem heeft geïnterviewd’ (Wierd Duk), tot aan kapotrelativerend. En vooral aan dat laatste heb ik me enorm gestoord.
Wat heeft Koopmans gedaan? Hij doet zelf onderzoek, hij gebruikt internationaal onderzoek, zoals van Pew, vergelijkt die onderzoeken en haalt daar significante resultaten uit. Die resultaten presenteert hij en hij heeft een mening over hoe het er nu aan toe gaat. Bijvoorbeeld dat als het zo is dat 5% van moslims geweld goedkeurt, Europa niet naïef moet zijn in het toelaten van islamitische vluchtelingen. Dat is een uitspraak die niet feitelijk is maar normatief.
De gevonden feiten vielen dus niet in goede aarde. In een gesprek op Radio 1 hoorde ik iemand commentaar geven op het onderzoek. Zij zei daarbij niets over de resultaten maar over het feit dat Koopmans niet ook andere groepen had onderzocht. En dat hij een analyse had moeten doen van alle oorzaken en de rol van het westen. Het is een reactie die ik meer zie en altijd betreur. Je kletst om de hete brij heen en je haalt er zoveel bij dat het eigenlijke onderwerp verdwijnt. Hoop je. Een beetje wat een puber met straf op de middelbare school doet. “Ja maar iedereen zat te kloten en het was al zo’n drukke dag en trouwens hoe deed jij dat dan vroeger? ”
Het is een oversprongreactie. Degeen die Koopmans en de interviewer aanvallen zijn lekker duidelijk. “Rot op met je resultaten die me niet bevallen” zeggen zij in feite. Dat is fight! Je hebt degenen die wegkijken en het er niet over willen hebben omdat de feiten niet uitkomen. In stilte. Dat is flight. Maar ergens er tussenin zit de reactie dat het beeld niet compleet is en dat je meer factoren moet bekijken.
Het klinkt zo redelijk. Het is zo gevaarlijk. Als commentatoren of politici dit doen ben ik altijd alert. Zij doen dit om je in slaap te sussen, om je weg te halen bij het eigenlijke onderwerp. Zij kunnen in hun voorbeelden best gelijk hebben overigens. Die mevrouw op de radio zou best gelijk kunnen hebben dat er meer onderzocht kan en moet worden. Maar dat doet niets af aan de resultaten van Koopmans. Die zijn waar. De NRC heeft het zelfs gecheckt om te kijken of hij een punt heeft of niet. Het klopt. Het is waar. De getallen kloppen, de percentages kloppen. En hoe je ook je best doet met omtrekkende bewegingen, de feiten worden niet opeens een mening. Het zijn feiten.
Zie de feiten onder ogen, laat politici in alle openheid, zonder effectbejag graag, hier een visie op vormen. Zie ook onder ogen dat feiten misschien niet leuk zijn maar wel waar en dat je er dat iets mee moet. Hegel zei ooit “als een theorie niet overeenkomt met de feiten, des te erger voor de feiten”. Dat was toen mooi. Het gaat nu gewoon om de feiten. Dus niet negeren, niet ombuigen, niet wegmoffelen, niet uitbuiten ten eigen gewin maar gewoon onder ogen zien en vooral je eigen overtuigingen toetsen. Steeds weer. Ook als dat pijn doet. Feiten die om een visie vragen en niet om een tegenwoord. Niet om alternative facts.
Feiten zijn vaak de vijand van je eigen overtuigingen.
Dick Koopman 