Woensdag 9 november weten we wie de nieuwe president is van de Verenigde Staten. De kans dat Clinton wint wordt hoog ingeschat maar mij zou het niets verbazen als het anders is. Dat ik op woensdagochtend wakker word met het nieuws dat Trump heeft gewonnen.

Maakt het wat uit?

Vanuit Europa gezien wel. Als een diehard isolationist president was geweest in 1944 dan spraken we nu Duits. Het is niet handig. Verder doet de man er alles aan om zo ongenuanceerd als mogelijk over te komen. Clinton is in Europese termen al rechts, Trump is uiterst rechts.

In mijn bedrijf heb ik een Amerikaanse uit Texas werken. Jong is ze en zij heeft in de voorronden gestemd op Bernie Sanders. En nu op Clinton. En zeker niet omdat die zo warm of sympathiek of betrouwbaar is. Gewoon om niet op Trump te hoeven stemmen.

En dan: een van de twee zal het worden. President worden van een verscheurd land waarin de leiders elkaar voor rotte vis uitmaken. Waar Trump belooft de andere kandidaat op te sluiten zo snel hij president is. Waar zijn aanhangers roepen dat ze opgeknoopt moet worden. Van zo’n land wordt een van de twee president.

Waar Trump zegt dat alles rigged is, tot de FBI toe. Iedereen liegt en bedriegt behalve hijzelf. Hele bevolkingsgroepen worden als inferieur en onbetrouwbaar weggezet. Landen worden voor gek verklaard. Je kunt veel van Clinton zeggen en vinden, maar daartegen kan ook zij niet op. Veel verder dan roepen dat Trump altijd liegt is zo’n beetje de max. Van zo’n land wordt een van de twee president.

De VS zullen nog lang verscheurd blijven. Nog lang zullen groepen elkaar niet vertrouwen. Binnen families zijn er al ruzies vanwege wie men aanhangt. Echt beangstigend is dat. Stel dat Clinton wint, dan zal 50% haar haten en wegwensen. Trump zal claimen dat er gesjoemeld is en het land zal gedurende langere tijd onbestuurbaar zijn.

Als Trump wint zullen democraten willen verhuizen en alles bevend afwachten wat hij gaat doen. Maar ook de republikeinse partij zit dan met een probleem. Velen in de partijtop hebben zich van hem afgekeerd en wat moeten zij nu doen? Realpolitiker zijn en gewoon doorgaan met de orde van de dag? Wat doe je dan?

Deze dag zou een hoogtepunt van een grote democratie moeten zijn maar is het niet.

De manier waarop je campagne voert geeft uiteindelijk moreel het resultaat dat je er zelf in hebt gestopt. Als je schreeuwt, verdacht maakt, het over nepverkiezingen hebt dan krijg je een neurotisch wantrouwend volk. Het was geen fraaie vertoning. De potentiële winnaar moet beseffen dat hij of zij president zal zijn van iedereen. En dat wordt moeilijk en ongeloofwaardig.

De VS is het land waar trends beginnen. De grofheid in de politiek is ook al zichtbaar in Nederland. Ik hoop niet dat we een voorproefje zien van wat wij gaan meemaken tot maart 2017. Ik heb er een hard hoofd in helaas.

Ik ben tegen grofheid en voor feiten en discussie. En ik ben blij morgen niet wakker te worden ergens in de VS.

Fatsoen is basis voor alles.