Afgelopen week bij mijn boekhandelaar. De dozen met de vertaalde Piketty stonden hoog opgetast. Als warme broodjes vlogen de boeken de deur uit, en dan met name de paperback. Het is mooi als er weer eens een spraakmaker opstaat. Het is wat mij betreft nog veel mooier als dat een Franse spraakmaker is. (Daar ben je al snel een instituut en als je meer bent dan dat wordt je naam zelfs afgekort: BHL.)
In Nederland doen we dat niet, dus importeren we de instituten. Momenteel is dat Piketty. Het strijdperk is simpel en overzichtelijk: je bent voor of tegen. En die voor en tegen is feilloos te vinden langs de oude links-rechts tegenstellingen. Voor links is hij de verlosser van het kapitalisme, voor rechts de duivel in eigen persoon. Een echt debat wordt niet gevoerd. Hoogstens onder economen.
Wat mij betreft moet dat debat niet eens gaan over zijn stelling. Daar mag je wat van vinden. Veel interessanter vind ik het om te snappen waarom deze econoom overal ter wereld wordt gevraagd te spreken. Waarom is er zo’n hype? En dat 150 jaar na het uitgeven van dat andere boek, Das Kapital.
We zitten te wachten op een groot verhaal. Een verhaal dat de huidige tijd probeert uit te leggen. Een verhaal dat een verbinding legt tussen 5 jaar crisis van het kapitalisme en de toekomst. Een verhaal dat een nieuwe weg schetst, een wenkend perspectief biedt. Een perspectief dat niet verder gaat waar we waren geëindigd maar een wending betekent. Een wendend perspectief dus.
Dat doet Piketty. Hij bekijkt de wereld op een andere manier, tegendraadser, niet main stream. Hij richt zijn blik op een groep die in iedere discussie onderbelicht is gebleven: de vermogenden. En hij schetst een verbetering van ons huidige systeem. Misschien wel een uitweg uit de crisis. Als je alles zo’n beetje leest over hem en zijn werk dan wordt dat beeld steeds scherper. Een verlosser dus.
Deze verlosser heeft een boek geschreven dat iedereen moet hebben. Maar waarschijnlijk niet zal lezen. Piketty vergaart kapitaal waar hij over schrijft en wij hopen op een verlossend woord uit Frankrijk.