Je moet je voorstellen dat je als ambtenaar bijna een bonnetje hebt gevonden, en dan van hogerhand te horen krijgt dat je moet stoppen met zoeken! Dat is het nieuws van de dag. Het bonnetje uit de Teeven-deal, daar gaat het om.
(Nou vraag ik me wel af hoe je als ambtenaar weet dat je het bijna hebt gevonden. Hoe ziet dat eruit? Ik heb het bijna gevonden? Hoe weet je dat? Maar goed: bijna is niet en de opdracht was dat gestopt moest worden met zoeken. Want als je het bijna gevonden hebt blijkt dat je het kunt vinden en dat was voldoende!)
Dat bonnetje betekent veel meer dan een bonnetje. Natuurlijk, Opstelten en Teeven zijn gevallen over dat bonnetje. De media hadden het bonnetje eerder dan de bewindslieden zelf. De kamer was verontwaardigd en de beide heren moesten opstappen. Dat is allemaal in het nieuws geweest.
Mijn inschatting is dat de huidige minister voor de vierde keer zijn excuses gaat aanbieden aan de kamer voor het bevel te stoppen met zoeken. Dat hij belooft dat het nu gaat veranderen en dat hij er persoonlijk voor zorgt dat dit nooit, maar dan ook nooit meer zal gebeuren. Denk ik.
Allemaal theater.
Waar het om gaat is echter veel fundamenteler en raakt aan de manier waarop politici acteren. Er is hier sprake van een overheid die de meest fundamentele zaken aan de gepoetste laars lapt maar wel verwacht dat de onderdanen zich keurig gedragen. Een overheid die keer op keer wegkomt met onduidelijk gedoe geeft het signaal dat gedoe ok is. Zolang je er maar een leuk verhaal bij hebt en pardon zegt.
Dit is het gevolg van de totale visie- en ethiekloosheid van in ieder geval Rutte. Als je geen enkel teken geeft van een moreel kompas voor je handelen, krijg je dit. Als de waarde van je handelen pragmatiek is, de boel weer op orde en in rust krijgen, krijg je dit. Manage dit even en we kunnen weer door.
Een politica van D66 die van de ene op de andere dag de Kamer verlaat om iets onduidelijks te doen geeft eenzelfde voorbeeld. Je laat zien dat het (quote Rutte) ‘een baan is’ en verder niks.
Voorbeelden van politici die weigeren in te zien dat zij een voorbeeld kunnen zijn in de goede zin van het woord. Een voorbeeld van commitment (niet tussentijds opstappen voor eigen gewin), een voorbeeld van ethisch handelen (alles openbaar en oprecht bespreken) en een voorbeeld van ethiek überhaupt (relschoppers krijgen NOOIT hun zin).
Dat dat allemaal niet gebeurt betekent dat je het land krijgt dat je verdient. Dat er geen uitgangspunten zijn die bindend zijn. Dat je kunt doen wat je wilt zolang je maar sorry zegt. Dat de grootste bek wint. Dat het helemaal ok is als je alleen aan je eigen hachje denkt. Dat is de werking van ook het bonnetje uit de Teeven-deal. Als de overheid sjoemelt dat sjoemelt het land. Dan is iedere legitimiteit van de overheid verdwijnend. Dan moet de overheid in deemoed toezien hoe zij geen enkel gezag meer heeft.
Bonnetjes, they suck. De manier waarop ermee wordt omgegaan nog veel meer.