Vandaag is in het nieuws de campagne van het KWF om kinderen meermaals per dag met zonnebrandmiddel in te smeren op een zonnige dag. Ouders moeten dat ’s morgens doen en gedurende de dag, zo om de twee uur, moeten leerkrachten dat doen.

Een zinnige campagne nietwaar: iedereen wil zijn kind optimaal beschermen.

Deze week kreeg ik van mijn huisarts een brief met een code. Ik moest allereerst mijn buikomvang meten, mijn gewicht vaststellen en vervolgens een test doen. Uit die test kan komen dat je in een risicogroep zit. Als dat zo is moet ik onverwijld contact opnemen met mijn huisarts voor allerlei tests.

Een zinnige brief nietwaar, preventie is goed.

Gisteren nog hoorde ik de weerman op de radio zeggen dat het vandaag, na veel warmte, wel eens heel slecht weer kan worden. Dat we rekening moeten houden met windstoten, hagel, ernstige regen en wat dies meer zij.

Verstandige man, je zal maar door slecht weer worden overvallen.

Twee maanden geleden kreeg ik een brief van de gemeente waarin het energielabel voor mijn huis werd vastgesteld. Op basis van gegevens van voor de verbouwing. Een waarschuwing zat erbij. Ik moest mijn huis opnieuw laten keuren want anders…

Best slim want je zal je huis maar willen verkopen met zo’n waardeloos label.

Ik kan doorgaan tot ik een ons weeg. Dagelijks vliegen mij de waarschuwingen om de oren. Vroeger betrof dat meestal reclames om mij duidelijk te maken dat ik zonder product X een waardeloos leven zou hebben.

Tegenwoordig, sinds het begin van deze eeuw, gaat het zo ongeveer om alles. Van heel klein (verkeersbord op een plek waar ik nooit ben geweest met de tekst: ‘pas op, verkeerssituatie gewijzigd!’ Wat dan? Hoe dan?) tot heel groot (mijn kind kan later kanker krijgen als ik hem nu niet goed insmeer).

Ik ga hier niet argumenteren dat je je kinderen voor de wolven moet gooien. Het gaat dan om een ander mens dat je moet beschermen. Dus doe ik mee. Maar als het over mezelf gaat? Heb ik niet het volste recht verkeerde keuzes te maken?

Ik hoor al tegengeluid: ja maar dat is slecht voor je. Of, ja maar dat kost de samenleving geld. Wat slecht is voor de mens is tamelijk fluïde: in het ene decennium staat cholesterol hoog op de agenda, in het andere vrije radicalen. Over kosten kan ik kort zijn: in leven zijn kost geld, altijd, en de dood levert nog eenmaal een kostenpost op. De eerste en de laatste jaren van een mens zijn het duurst. Ook als die laatste jaren rond mijn negentigste liggen.

Waar het mij meer om gaat is de autonomie van de mens. Het recht om keuzes te maken die momenteel als minder slim worden gezien. Wél in de zon zitten en bruin worden zonder factor 50. Níet vier keer per week sporten. Ik pleit ervoor dan ieder individu voor zichzelf iedere keuze mag en kan maken en dat als hij of zij dat doet de wijzende vinger achterwege moet blijven. Niet van degenen die van hem of haar houden maar wel van ieder ander. Autonomie is een groot goed ook al leidt dat tot een korter leven.

Het vraagt wel iets anders om autonoom te zijn: kennis. Gewoon ‘nee’ zeggen is simpel en kinderachtig. Dat is geen autonomie maar dwarsliggen. Werkelijke autonomie vereist informatieplicht. Weten waar je het over hebt, de keuzes op een rij hebben en vervolgens kiezen en doen.

Het recht op verkeerde keuzes is kortom hard werken.